سبک مذاکره استیو ویتکاف | چطور یک اندوخته‌گذار املاک به دیپلمات موفق تبدیل شد؟_دریای تکنولوژی

استیو ویتکاف، یکی از موفق‌ترین معماله‌کنندگان املاک نیویورک، هر چیزی هست جز یک «دیپلمات معمولی». او یک دیپلمات کلاسیک و معمولی نیست، با این حال در دولت دوم دونالد ترامپ، در خط مقدم برخی از حساس‌ترین مذاکرات بین‌المللی قرار گرفته است؛ مذاکرات ایران و آمریکا، مذاکرات اسرائیل با حماس و اعراب، مذاکرات اوکراین و روسیه.

به همین علت نگاهی به سبک مذاکره ویتکاف داریم؛ سبکی که به سبک مذاکره ترامپ نزدیک است.

استیو ویتکاف کیست؟

استیو ویتکاف شهرت خود را در دنیای معامله های سنگین املاک به‌دست آورد، نه در سیاست. با دهه‌ها توانایی در قراردادهای پرریسک ملکی، ذهنیتی تیزبین و نتیجه‌محور را به عرصه دیپلماسی آورده است. در سال ۲۰۲۵، دونالد ترامپ او را به گفتن فرستاده اختصاصی به خاورمیانه منصوب کرد و از آن زمان، ویتکاف نقش کلیدی در مذاکرات آتش‌بس و گفتگوهای حساس ژئوپولیتیکی ایفا کرده است.

زندگینامه مختصر استیون ویتکاف

استیون ویتکاف (Steven Witkoff)، یک چهره شناخته‌شده در حوزه املاک و مستغلات در آمریکا است. او بنیان‌گذار، رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل گروه ویتکاف (Witkoff Group)، یک شرکت اندوخته‌گذاری و گسترش املاک و مستغلات خصوصی در نیویورک است. او در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ مهره اقتصادی او برای گسترش آمریکا می بود. در دور دوم نقش پررنگ‌تری را آن هم در دیپلماسی به مسئولیت گرفته است.

در ادامه نگاهی به دست‌آوردهای شخصی استیو ویتکاف داریم.

دست‌آوردهای شخصی

تاسیس گروه ویتکاف: در سال ۱۹۹۷، او گروه ویتکاف را تأسیس کرد. این شرکت در پروژه‌های بزرگ ساختمانی، بازسازی و تحول کاربری در نیویورک و شهرهای دیگر همانند میامی و لاس وگاس شراکت داشته است.
پروژه‌های شاخص: از جمله پروژه‌های معروف او می‌توان به خرید و بازسازی ساختمان وول‌ورث (Woolworth Building) در منهتن و گسترش برج‌های مسکونی لوکس همانند ۱۱۱ Murray Street و ۱۵۰ Charles Street اشاره کرد.
ارتباطات: ویتکاف با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، دوستی و ربط کاری داشته است و اکنون هم نماینده معتمدترین چهره او در حوزه دیپلماتیک است.

ویژگی‌های کلیدی سبک مذاکره استیو ویتکاف

اکنون سراغ سبک به ویژگی‌های مهم سبک مذاکره استیو ویتکاف می‌پردازیم، ویژگی‌ها که احتمالا با اصول کلاسیک دیپلماسی در تضاد باشند.

۱. صریح و قاطع

ویتکاف به صراحت کلام و پرهیز از تعارفات اداری شهرت دارد. در ژانویه ۲۰۲۵، گزارش‌هایی انتشار شد که نشان می‌داد او در او مباحثه با نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، رویکردی جدی و بدون حاشیه اتخاذ کرده و موفق شده به آتش‌بس و آزادی گروگان‌های بین اسرائیل و حماس پشتیبانی کند.

«او رک سخن بگویید می‌کند، درست همانند یک خرید وفروش‌گر ملک. این دیپلماسی به معنی سنتی آن نیست؛ اما بعضی اوقات جواب می‌دهد.»

یکی از دیپلمات‌های نزدیک به ویتکاف

۲. نگاه خرید وفروش‌محور

ویتکاف با سابقه پررنگ در دنیای معامله های ملکی، به دیپلماسی همانند یک تجارت نگاه می‌کند. او جستوجو این است که بداند:

• اهرم سختی چیست؟

• نتیجه روشن چه خواهد می بود؟

• چه فردی سود یا زیان می‌کند؟

این نگاه در مذاکرات مربوط به روابط آمریکا و روسیه نیز مشهود می بود؛ جایی که او ایده‌های او گفت و گو‌برانگیزی همانند مصالحه سرزمینی در اوکراین را نقل کرد. این مشخص می کند ویتکاف برای رسیدن به اهداف تعیین شده هر راه غیرمتعارفی را آزمایش می‌کند.

۳. پافشاری بر روابط شخصی

ویتکاف فقطً متحد ترامپ نیست؛ او دوستی دیرینه با رئیس جمهور آمریکا دارد. این مطمعن، خود را در سبک دیپلماسی او نیز مشخص می کند. او معتقد است روابط فردی، کلید پیروزی در مذاکره است و زیاد تر او گفت‌وگوی خصوصی را بر او گفت‌وگوهای تشریفاتی رسمی ترجیح می‌دهد. نقش‌آفرینی او در مذاکرات حماس با اسرائیل متکی بر ارتباطش با قطر، امارات و نتانیاهو می بود. در مذاکرات روسیه و اوکراین هم روابط شخصی او با طرف روسی پررنگ می بود.

اعتبار شخصی ویتکاف علتشد مذاکرات متوقف‌شده در خاورمیانه مجدد به جریان بیفتد.

یک دیپلمات در او مباحثه با اکسیوس (Axios)

۴. تمرکز بر نتیجه، نه تشریفات

دیپلماسی سنتی نیازمند لایه‌های متعدد از برنامه‌ریزی، مطلب‌رسانی و اجماع‌سازی تدریجی است. اما ویتکاف تعداد بسیاری از این مرحله های را حذف می‌کند. ذهنیت مقصد‌محور او علتمی‌بشود تمرکز مهم‌اش بر دستاوردهای ملموس و سریع باشد؛ حتی به قیمت خم‌و‌راست کردن نرم‌های معمولی دیپلماسی.

۵. غیرمتعارف اما مؤثر

با وجود نداشتن سابقه رسمی دیپلماتیک، ویتکاف موفق شده جایگاه مهمی برای خود در سیاست خارجی اشکار کند. برخی از او با گفتن «فرستاده همه‌کاره ترامپ» یاد می‌کنند. همین قضیه نشان‌دهنده نفوذ و مطمعن به سبک خاص او نزد ترامپ است.

نقش پشت‌پرده استیو ویتکاف در مذاکره ایران و آمریکا

در ماه‌های تازه، برخی گزارش‌های غیررسمی نشان می‌داد که استیو ویتکاف در مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و آمریکا نقش ایفا کرده است. هرچند کاخ سفید یا وزارت امور خارجه آمریکا این نقش را به‌صورت رسمی قبول نکرده بودند. در نهایت اما این اتفاق رقم خورد و ویتکاف مسئول مذاکره با طرف ایرانی شد.

سبک مذاکره غیرسنتی و مستقیم ویتکاف، او را گزینه‌ای مناسب برای پیشبرد او گفت‌وگوهای در سایه، همانند او مباحثه با ایران، تبدیل کرده است. برخی تحلیل‌گران بر این باورند که رویکرد خرید وفروش‌محور ویتکاف می‌تواند عرصه‌ساز توافق‌های موقت یا confidence-building measure بین ایران آمریکا باشد؛ خصوصاً در شرایطی که مذاکره رسمی دو طرف به بن‌بست رسیده است.

«اگر فردی بتواند در لحظه‌ای حساس، او گفت‌وگویی متوقف‌شده را احیا کند، آن شخص به گمان زیادً ویتکاف است. حتی در نوشته ایران.»

یک منبع آگاه به آکسیوس (Axios)

انتقادات و جنجال‌ها به روش استیو ویتکاف

با همه این‌ها باید دقت کنیم سبک ویتکاف بدون حاشیه و مخالفت نبوده است:

• برخی از متحدان آمریکا و اعضای کنگره از انعطاف‌پذیری او در برابر خواسته‌های روسیه دلواپس‌اند.

• کارشناسان هشدار خواهند داد که نگاه تجاری او می‌تواند مسائل پیچیده بین‌المللی را ساده‌سازی کند و عواقب طویل مدت در پی داشته باشد.

• منتقدان اعتقاد دارند که منفعت گیری از سبک معامله های ملکی در دیپلماسی امکان پذیر نتایج معکوس به همراه داشته باشد.

با این حال حتی منتقدان هم می‌پذیرند: سبک او در مواقعی که دیپلماسی سنتی ناکامی می‌خورد، مؤثر واقع می‌بشود.

سبک مذاکره استیو ویتکاف آینده دیپلماسی خواهد می بود؟

استیو ویتکاف نماد تحول در دنیای دیپلماسی است؛ ورود مجدد ذهنیت تجاری به دنیای دیپلماسی. به طور خلاصه سبک مذاکره او این‌گونه تعریف می‌بشود:

• رک، موثر و شخصی‌محور

• تمرکز بر نتیجه به‌جای فرآیند

• او گفت و گو‌برانگیز، اما قطعاً اثرگذار

یک چیز مسلم است: استیو ویتکاف اکنون ردپای خود را بر دیپلماسی قرن بیست‌ویکم گذاشته است. اما به نظر شما این سبک علتتوافق ایران و آمریکا و به نتیجه رسیدن مذاکره ایران و آمریکا می‌بشود؟

منبع های: The Times, , WSJ, The Tucker Carlson Show , The Guardian