سایدلودینگ به iOS می‌آید؛ تغییری بزرگ در سیستم‌عامل اپل

با وجود قابلیت سایدلودینگ در iOS 17.4، کاربران اتحادیه اروپا می‌توانند برنامه‌های مدنظرشان را از منابعی به‌جز اپ استور دانلود و نصب کنند. این تحول که در راستای پیروی از قانون بازارهای دیجیتال (DMA) صورت گرفته است، محدودیت‌های اسبق در بارگیری برنامه‌ها را از بین می‌برد و آزادی عمل بیشتری در منفعت گیری از آن‌ها به کاربران می‌دهد.

سایدلودینگ، مزایا و معایب

بارگذاری جانبی یا سایدلودینگ، به کاربران اتحادیه اروپا اجازه می‌دهد که برنامه‌های خود را از منبع های شخص ثالث دانلود کنند و دیگر با محدودیت‌های اپ استور اپل سروکله نزنند. این قابلیت زمان‌ها است که در دستگاه‌های اندرویدی وجود دارد و طیف عظیمی از اپلیکیشن‌ها را در دسترس قرار می‌دهد، اما اپل به‌دلایل امنیتی از اراعه این چنین قابلیتی پرهیز کرده می بود. 

اگرچه استدلال کوپرتینویی‌ها صحیح به‌نظر می‌رسد، اما منتقدان باور داشتند که این چنین رویکردی مانع از نوآوری و رقابت می‌بشود و حق انتخاب را از کاربران سلب می‌کند. اکنون قانون بازارهای دیجیتال یا به‌اختصار DMA،‌ سازندگان موبایل‌ ازجمله اپل را وادار ساخته است تا شرایط را برای نصب برنامه‌ها از منبع های شخص ثالث فراهم کنند. 

از مزایای سایدلودینگ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:‌

• دسترسی به برنامه‌هایی که در اپ استور وجود ندارند
• حق انتخاب زیاد تر در نصب و کنترل اپلیکیشن‌های نصب‌شده 
• ظهور استورهای اپلیکیشن تازه که طیف گسترده‌تری از برنامه‌ها را نسبت به اپ‌ استور اپل اراعه خواهند داد

علی‌رغم ویژگی‌های بالا، نگرانی‌هایی حوالی سایدلودینگ وجود دارد که برخی کاربران را نسبت به دانلود اپلیکیشن‌ها از منبع های شخص‌ ثالث به‌ شک انداخته است. برای مثال، برنامه‌های نصب‌شده از دیگر اپ‌ استورها می‌تواند گوشی و داده‌های شما را در معرض بدافزار و کدهای مخرب قرار دهد. یقیناً برای حل این نوشته، اپل قابلیتی را به‌کار گرفته است که به اسکن برنامه‌های نصب‌شده می‌پردازد و درصورت کشف بدافزار یا موارد ناایمن، راه‌اندازی برنامه را متوقف و نصب دیگر برنامه‌ها را از آن اپ‌ استور مسدود می‌کند. 

مطابق دستورالعمل منتشرشده در وب‌سایت گسترش‌دهندگان اپل، برخی ویژگی‌های iOS همانند کنترل والدین، اسکرین‌تایم و Spotlight با وجود برنامه‌های اپ استورهای شخص ثالث هم در دسترس می باشند. یقیناً تعداد فرد دیگر از برنامه‌ها همانند Ask to Buy و محدودیت‌های خرید درون‌برنامه با این برنامه‌ها کار نمی‌کنند. 

سایدلودینگ در اروپا

قابلیت بارگذاری جانبی تنها برای کاربران اتحادیه اروپا در دسترس است و اپل به‌علت نگرانی‌های امنیتی، اجازه وجود آن را در دیگر مناطق نمی‌دهد. آمریکایی‌ها اظهار داشتند که سایدلودینگ نیازمند فرایندها و فناوری‌های جدیدی است که تا این مدت آزمایش نشده‌اند و انگارً به گسترش بیشتری نیاز دارند. 

مطابق حرف های 9to5Mac، اپل برای اجازه منفعت گیری از سایدلودینگ به بازدید آدرس ثبت‌شده از شما، مکان جاری، منطقه جاری در iOS و نوع دستگاهتان می‌پردازد. به این علت اگر خارج از کشورهای عضو اتحادیه اروپا هستید، نمی‌توانید به‌سادگی موقعیت خود را تحول دهید یا از VPN برای بارگذاری جانبی برنامه‌ها منفعت گیری کنید. افزون‌براین،‌ اپل انگارً اپ استور را به دو نسخه تقسیم خواهد کرد؛ یک نسخه کشورهای عضو اتحادیه اروپا و فرد دیگر دیگر نقاط جهان را پوشش می‌دهد. گویا این عمل برای آسان‌ترشدن پیروی اپل از قوانین اتحادیه اروپا باشد، بدون آنکه تغییراتی در بازارهای دیگر کشورها تشکیل بشود.

این چنین برای وجود سایدلودینگ در دیگر قاره‌ها، اپل باید چندین نوشته ازجمله قوانین رقابتی، امنیت نرم‌افزاری و توانایی کاربری را درنظر بگیرد. خبرها تا این لحظه از وجود سایدلودینگ برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا حکایت دارد، اما احتمالا در آینده و به‌صورت محدود در برخی کشورهای دیگر قاره‌ها آزمایش بشود و سپس در دسترس کاربران آیفون در سرتاسر دنیا قرار بگیرد. 

شرایط وجود اپ‌ استورها در iOS

تا بحال تنها اپ‌ استور AltStore وجود خود را به‌گفتن اولین برنامه شخص ثالث iOS اظهار کرده است و فعلاً خبری از دیگر برنامه‌ها نیست. یکی از مواردی که از وجود اپ‌ استورهای کوچک در iOS جلوگیری کرده، پول است؛ درواقع گسترش‌دهندگان برای اراعه دانلودهای خارج از اپ استور باید اعتبارنامه‌ای یک میلیون یورویی از یک مؤسسه مالی دارای رتبه A همچون Moody’s یا Fitch کسب کنند. 

علاوه‌براین، اپل کارمزد فرد دیگر را با نام Core Technology Fee درنظر گرفته است تا گسترش‌دهندگانی که از اپ‌استورهای شخص ثالث منفعت گیری می‌کنند، بعد از یک میلیون دانلود اپلیکیشن آن‌ها، به‌ازای هر بار نصب اضافی ۰.۵۰ یورو پرداخت کنند. کوپرتینویی‌ها پیش‌بینی کرده‌اند که کمتر از یک درصد گسترش‌دهندگان (همانند اپ‌های محبوب و خاص) مشمول پرداخت این چنین کارمزدی می باشند و برای ۹۹ درصد آن‌ها شرایط این‌گونه نخواهد می بود. 

محدودیت‌ها و هزینه‌های مورد نظر اپل می‌تواند بین گسترش‌دهندگان تنش تشکیل کند. اخیراً اسپاتیفای، پلتفرم محبوب پخش موسیقی، اعتراض خود را نسبت به Core Technology Fee اظهار کرده و «دنیل اِک»، مدیرعامل این برنامه، از افزایش هزینه‌های جذب مشتری درصورت پرداخت این کارمزد او گفت. 

اگرچه DMA اپل را به وجود سایدلودینگ در iOS سوق داده است، اما این آخر راه نیست و به گمان زیادً تغییراتی فرد دیگر همانند آپدیت خودکار برنامه‌های دانلودشده از اپ‌ استورهای جانشین در راه خواهند می بود.